dinsdag 1 augustus 2017

Faktencheck en feiten in een Duitse docu: Gaza & Parijs (IMO)

 

 

http://www.israel-palestina.info/actueel/2017/08/01/faktencheck-en-feiten-in-een-duitse-docu-gaza-parijs/

 

= IMO Blog = 

– Vervolg op Faktencheck en feiten in een Duitse docu: NGO’s

Zoals gezegd vond ik de documentaire “Auserwählt und ausgegrenzt – Der Hass auf Juden in Europa” evenals de zogenaamde “Faktencheck” soms nogal kort door de bocht. Waar de check bedoeld zou zijn om de docu van noodzakelijke context en nuance te voorzien, lijkt zij soms even ongenuanceerd te proberen de boodschap van de film onderuit te halen. Wanneer je als omroep de documentairemakers beschuldigt van onprofessioneel werken, zou je zeggen dat je zelf extra goed oplet dat alles wat je schrijft goed onderbouwd is en relevante context wel benoemt.

Gaza

Nog een paar voorbeelden. Het krijgt in de docu weinig (te weinig) aandacht, maar op een zeker moment komen een aantal krantenkoppen in beeld en vertelt men dat de media een eenzijdig beeld gaven van bijvoorbeeld de Gazaoorlog en Israel slechts als dader neerzetten en de Palestijnen als slachtoffer. Gehekeld werd bijvoorbeeld dat in de koppen vaak alleen Palestijnse doden staan en pas verderop in het artikel blijkt het om strijders te gaan die zelf eerst aanvielen. Een bekend verschijnsel dat ik hier ook al vaker heb besproken en gehekeld. De Faktencheck valt erover en schrijft dat uit onderzoek blijkt:

“… dass sich beispielsweise die Berichterstattung zur Zweiten Intifada und den Gaza-Kriegen 2009 und 2012 in Qualitätszeitungen, aber auch dem deutschen Fernsehen kaum substantiell voneinander unterschieden hat und vorrangig versucht wurde, ausgewogen über die Konfliktparteien zu berichten.” (IFEM 2002; Maurer/Kempf 2011; Witte 2014)

Een nietszeggende tekst. Dat men probeerde om evenwichtig te berichten wil nog niet zeggen dat het ook is gelukt. Er wordt verwezen naar onderzoek dat niet eens online te vinden is, niet te checken dus. Waar gingen die onderzoeken vanuit, in opdracht van wie werden ze uitgevoerd en door wie? In Nederland is vaker onderzoek gedaan naar de berichtgeving met tegengestelde conclusies. Ook in Duitsland is er onderzoek met tegengestelde conclusies, zo blijkt uit dit interview in het gerenommeerde Die Zeit met iemand die tot de conclusie kwam dat Israel vaak (in driekwart van de gevallen) in de koppen als agressor wordt neergezet. Het is moeilijk om het zo op te zetten dat je echt objectief kunt vaststellen dat de berichtgeving al dan niet objectief of evenwichtig is. Het lijkt me echter vrij duidelijk dat in de koppen vaker Palestijnse slachtoffers worden genoemd. ‘Omdat die ook vaker slachtoffer waren’, is daar tegenin te brengen. ‘Maar wel vaak zelf met het geweld begonnen’, is daar weer tegenin te brengen. Als men de docu wat dit betreft had willen hekelen, had men concrete voorbeelden moeten geven waaruit een ander beeld naar voren komt, en niet alleen een nietszeggende tekst plaatsen met verwijzing naar onderzoeken.

De Faktencheck hekelt ook de vergelijking in de film van de Gazastrook met Parijs. De bevolkingsdichtheid van Parijs is namelijk vier keer zo hoog als die in de Gazastrook, maar slechts twee keer zo hoog als die in Gazastad, aldus de check. Een zwak argument, want het is duidelijk dat men de hele strook bedoelde. Men vergelijkt de levensverwachting en kindersterfte in Gaza immers met die in andere landen, niet met andere steden. Je kunt je afvragen of het dan fair is de bevolkingsdichtheid met een stad te vergelijken, daar een stad altijd dichtbevolkter is dan het ommeland en dat ommeland ook nodig heeft voor bijvoorbeeld de voedselvoorziening. Toch zijn er ook hele conglomeraten die groter zijn dan heel Nederland (en dus vele malen groter dan de Gazastrook) en in totaal een hogere bevolkingsdichtheid hebben dan de Gazastrook. Wat men wil zeggen: de problemen en ellende in de Gazastrook liggen niet in de eerste plaats aan de bevolkingsdichtheid, noch aan grote armoede en slechte medische voorzieningen. In een aantal opzichten staat het gebied er niet extreem slecht voor. Het is dan zacht gezegd ietwat vreemd dat wel het meeste geld per inwoner aan hulpgeld van de VN en de EU naar dit gebied gaat (EU geld via hulporganisaties en indirect via de PA, VN geld via de UNRWA). In de film komen verschillende willekeurige Gazanen aan het woord die klagen dat zij nog nooit iets van dat geld hebben gezien, en een UNRWA directeur die nogal hakkelt op de vraag hoe dat geld precies de bevolking ten goede komt, en waar het überhaupt allemaal is gebleven. Overigens meldt het CIDI dat de helft van het hulpgeld dat de PA krijgt wordt besteed aan uitkeringen voor Palestijnen in Israelische gevangenissen.

De docu meldt ook dat Gazanen hen off camera zeiden dat de EU alle financiële hulp aan Gaza stop moet zetten, zodat het Hamas regime ten val komt. En dat de pro-Palestina beweging in Europa dit tegenwerkt en daarmee fungeert als een vijfde colonne van Hamas. Ook daarover vielen de makers van de Faktencheck, en zij melden dat het zeer de vraag is of Hamas zonder hulp vanuit Europa in zou storten, omdat zij in de Arabische wereld ook goede kontakten en bases heeft. Vervolgens schrijft men:

“Als fünfte Kolonne versteht man heimliche, subversiv tätige Gruppierungen, die an Umstürzen arbeiten. Der Kommentar stellt damit in seiner Argumentation Unterstützer Palästinas unter Generalverdacht.”

Nounounou. De term wordt wel vaker in overdrachtelijke, meer algemene zin gebruikt. Daarbij maakt de docu (enkele storende slordigheden daargelaten) genoeg duidelijk hoe men tot die conclusie is gekomen. Vooral de BDS beweging met haar Apartheidsweek en de vele pro-Gaza demonstraties waar men het vaak letterlijk voor Hamas opneemt, maken het bont. Appa heeft in Nederland de menigte in geschreeuwd dat Hamas helden zijn en legitiem verzet plegen en dat iedereen die Israel en het zionisme steunt zijn vijand is. Delen van de pro-Palestina beweging zijn inderdaad zodanig geradikaliseerd dat een dergelijke conclusie niet overdreven is. Het had de docu gesierd (en overtuigender gemaakt) als men onderscheid had gemaakt tussen de radikale antizionistische pro-Palestina activisten en de meer gematigde tak die zegt vrede, onderhandelingen en een tweestatenoplossing voor te staan. Maar ook deze gematigder tak gaat niet vrijuit: in woord veroordeelt men weliswaar het geweld aan beide kanten, maar in feite ziet men Israel als de enige schuldige in het conflict, en eist allerhande drukmaatregelen op Israel. Ook eisen zij dat Israel de grens met Gaza opent en veel meer spullen en materiaal doorlaat, waardoor men direct Hamas in de kaart speelt. Daarbij pleiten juist gematigder organisaties en mensen vaak voor praten met (en dus ook erkenning van) Hamas en beweren dat Hamas daar pragmatisch genoeg voor is. Ook zij spelen Hamas dus in de kaart en dragen bij aan haar legitimiteit, en dus macht en invloed.

Parijs

Tot slot gaat de docu in op heftige rellen, demonstraties en antisemitisch geweld in de Parijse voorstad Sarcelles ten tijde van de Gaza Oorlog in 2014. Opvallend vond ik hoe weinig ik hierover in Nederlandse media ben tegengekomen en hoe weinig aandacht dit heeft gekregen, ook van de politiek. In de docu omschrijft men het als volgt:

“In Frankreich werden das erste Mal auch Synagogen angegriffen. Am 13. Juli 2014 ziehen wütende Demonstranten zur Don Isaac Synagoge in Paris. Nur wenige Polizisten sind vor Ort. Während sich die Gläubigen in der Synagoge Stundenlang voller Angst verbarrikadieren, versuchen Mitglieder der jüdischen Gemeinde das Gebetshaus mit Stühlen zu verteidigen. Sie werden von den Antisemiten in die Flucht geschlagen, der wütende Mob umzingelt die Synagoge. Nur dank der nachrückenden Spezialkräfte der Polizei kann ein Blutbad verhindert werden. In der bürgerlichen Presse wird man danach den Juden vorwerfen, sie hätten provoziert. Wehrhafte Juden sieht man in Europa nicht gerne. Für viele französische Juden war dieser Tag eine Zäsur.”

Dat is zeker niet overdreven gesteld, als ik dat met artikelen in andere kranten vergelijk, zoals de Bayernkurier. Daar heeft men het over honderden jonge mannen van Arabische komaf die met ijzeren staven bewapend op Jodenjacht waren. Ternauwernood is een pogrom voorkomen volgens de president van een belangrijke Joodse organisatie. Vijf synagogen werden binnen een week aangevallen. Er circuleerde een oproep om de Jodenwijk in Sarcelles aan te vallen, een wijk waar tot dan toe Joden relatief goed samenleefden met de moslimmeerderheid en die daarom ook wel ‘klein Jeruzalem’ werd genoemd. Toen de politie een bloedbad wist te voorkomen, viel men een apotheek en koshere winkel aan onder leuzen dat Hitler gelijk had en de Joden dood moeten. Ook citeert men de Frankfurter Allgemeine waar Alain Finkielkraut spreekt van een alliantie tussen de antizionistische en antikapitalistische radikale linke met radikale islamisten. Volgens de JTA was de aanval in Sarcelles de negende aanval sinds de Gaza Oorlog. In dit artikel ook aandacht voor hoe de Joden zichzelf verdedigen, omdat de politie wat dit betreft in gebreke blijft. Hierin speelt de radikale JDL een belangrijke rol. De houding van de gevestigde Joodse organisaties veranderde door de hevige antisemitische uitbarstingen tijdens de Gazaoorlog; was men eerst afwijzend, nu is men de JDL dankbaar dat men synagoges verdedigt wanneer de politie er (nog) niet is, zoals in Sarcelles, waar zij een bloedbad wisten te voorkomen. De docu had de JDL echter niet vermeld en heeft het alleen over leden van de Joodse gemeenschap die de synagoge met stoelen verdedigden. Men schrijft:

“Unter den Mitgliedern der jüdischen Gemeinde, die das Gebetshaus mit Stühlen verteidigt haben, waren auch Jugendliche der Jewish Defense League. Dies ist eine Organisation, die in den USA als terroristische Vereinigung erfasst wurde und auch 1994 von Israel als Terrororganisation definiert worden ist. Jugendlichen dieser Organisation wurde in diesem Zusammenhang seitens der Presse vorgeworfen, sie hätten provoziert.”

Het klopt misschien dat het correcter was geweest deze organisatie te vermelden. Maar het geweld was zo vreselijk, zo extreem, zo onvoorstelbaar, dat het al gauw zou overkomen alsof daarmee – precies zoals men in de ‘gewone’ pers hekelt – het geweld tegen de Joden en hun verdediging op een lijn wil stellen. Zoals ook een lid van het gerenommeerde CRIF het verwoordt: “the JDS has its problematic aspects, but now is not the time to discuss them. We have more pressing issues.” Ook de Faktencheck laadt die verdenking op zich door droogjes te vermelden dat zij in de VS als terroristische organisatie geldt en dat ‘in deze samenhang’ de pers hen provocatie verwijt. Hun acties waren echter puur verdedigend, en het feit dat deze organisatie op andere plaatsen en momenten soms heel kwalijke dingen heeft gedaan, verandert daar niks aan. Nu wekt de Faktencheck echter de indruk, dat dat verwijt terecht is en de Joden het geweld dus op zijn minst gedeeltelijk, aan zichzelf te danken hebben. Gezien de zeer ernstige aard van het gebeurde is dat ongehoord.

Wat in Sarcelles en andere Franse voorsteden is gebeurd zou ons blijvend aan het denken moeten zetten over het extreme antisemitisme dat de kop opsteekt wanneer het geweld tussen Israel en de Palestijnen escaleert. Het laat de dunne lijn tussen antisemitisme en antizionisme zien, en de link tussen links radikalen en islamisten, zoals Finkielkraut opmerkte. Dit mag niet iets zijn dat alleen op rechtse blogs en Joodse websites wordt besproken, en af en toe voor het karretje gespannen van rechtse populisten. Het gaat ons allemaal aan en wij hebben allen een verantwoordelijkheid. Het is mede daarom zo jammer dat de docu makers niet zorgvuldiger te werk zijn gegaan, want hun boodschap is zeer urgent.

Ratna Pelle

 

Faktencheck en de feiten in een Duitse docu: NGO's (IMO)

 

 

http://www.israel-palestina.info/actueel/2017/08/01/faktencheck-en-de-feiten-in-een-duitse-docu-ngos/

 

= IMO Blog =

– Vervolg van Faktencheck en de feiten in een Duitse docu: geschiedenis

De documentaire is het felst bekritiseerd om hoe een aantal organisaties worden neergezet, zonder wederhoor toe te passen. Ik zou haast willen zeggen: een koekje van eigen deeg, want dit is precies wat veel van die organisaties zelf doen wanneer ze informatie over ‘Palestina’ en de bezetting verspreiden. Ze gebruiken eenzijdige en partijdige bronnen en nemen wat die zeggen zonder meer aan. Zoals deze docu zich wat betreft de organisaties op NGO Monitor baseerde, ook geen echt neutrale organisatie. Alleen dreigt Israel niet met rechtszaken en worden de gebruikelijke Israel kritische docu’s niet onderbroken met de tekst dat Israel niet om wederhoor is gevraagd en dat een woordvoerder van het MFA of COGAT laat weten dat de cijfers niet kloppen, dat de beweringen niet kloppen en dat niet zomaar huizen worden vernield en land ingepikt, maar daar wetten en procedures voor zijn en iedere Palestijn naar het hooggerechtshof kan stappen om zaken aan te vechten, wat ook met enige regelmaat gebeurt.

Het is jammer dat de docu veel organisaties over een kam scheert, waardoor de boodschap niet goed meer overkomt. De boodschap is dat er duizenden NGO’s zijn die allemaal dezelfde anti-Israel boodschap uitdragen, meedoen met boycots en anti-Israel propaganda verspreiden, en zo meewerken aan een vruchtbare voedingsbodem voor antisemitisme. Dit doen ze met ons belastinggeld, met geld dat via de EU of de lidstaten zelf aan deze NGO’s wordt gegeven, of indirect via VN instituties die ook weer door de lidstaten worden gefinancierd. Bovendien komt geld dat bedoeld is voor hulp aan de Palestijnen daar niet terecht maar verdwijnt in de zakken van corrupte politici en medewerkers van Hamas.

Betselem

Dit klopt in grote lijnen helaas, en hier is veel te weinig aandacht voor. Maar er is nog wel een verschil tussen bijvoorbeeld Betselem en de BDS beweging, die Israels bestaansrecht niet erkent en waarvan sommige leiders geweld tegen Israel een legitiem middel vinden. De docu beweert dat Betselem Israel nazi- en apartheidsmethoden verwijt. Dat eerste lijkt niet te kloppen, het tweede wel. Bovendien heeft een hooggeplaatste medewerker tegen journalist Tuvia Tenenbom gezegd dat de Holocaust een leugen en uitvinding van de Joden is. Die medewerker is later ontslagen. De docu suggereert dat Betselem niet meteen afstand nam van deze uitspraken, maar aanvankelijk aarzelde. Betselem schrijft in een reactie op de film dat de aantijgingen niet kloppen en dat men zich juist ook vanwege de verschrikkingen van de Holocaust (waarin familie van medewerkers zijn vermoord) zich zo inzet voor de mensenrechten. Men vervolgt:

“The film, therefore, must be understood in context. Israel’s desire to endlessly perpetuate the occupation has led over the past decade to increasing attacks against groups and individuals in Israeli civil society who oppose it.

These attacks employ smear tactics and manufacture imagined “traitors” from within, endeavoring to advance a nationalistic political agenda and to delegitimize human rights organizations by false portrayals. The charges made in the film, along with the misrepresentation of B’Tselem as a “political advocacy organization”, rather than as a Human Rights organization, are based entirely on such propaganda efforts by Israeli government affiliated pro-occupation organizations.”

Betselem distantieerde zich natuurlijk wel meteen van de uitspraken van haar medewerker, en ontsloeg hem weken later toen die inderdaad door hem bleken te zijn gedaan.

Ik ben het met Betselem eens dat men deze beschuldigingen niet zo had mogen brengen, maar Betselem doet nu hetzelfde: ze verwijt de docu, die een voor haar onaangename boodschap heeft, dat zij slechts een propagandadoel dient en poogt daarmee de boodschap onklaar te maken. De docu is niet van de Israelische regering en heeft zeker niet tot doel om ‘de bezetting eindeloos te laten voortduren’. Het is een onzinnige bewering. De docu gaat helemaal niet over de bezetting, er komt geen kolonist in voor, en neemt daar ook geen standpunt over in. Maar dit is hoe Betselem blijkbaar kritiek pareert. Iedereen die het niet met ze eens is staat in dienst van de bezetting en daar hoeft dus niet naar geluisterd te worden. Dit is een bekende taktiek van Israelkritische en pro-Palestijnse organisaties. Je bent als criticus van hun altijd voor de bezetting en voor Netanyahu en wilt hun misdaden goedpraten. Betselem is overigens wel degelijk een “political advocacy organization”; juist deze houding bevestigt hoe activistisch ze zijn en hoe weinig in staat om met afstand naar dingen te kijken.

Oxfam en boycots

Het is jammer dat de docu zo slordig is geweest. Ook Pax Christi wordt in hetzelfde rijtje genoemd, terwijl die niet veel doen, en zelf geheel ontkennen actief te zijn, rond Israel-Palestina. De kritiek op de BDS beweging met haar “Apartheidweek” en talloze aanverwante propaganda activiteiten is zeer terecht, maar is nu ook makkelijker af te doen als rechtse propaganda. De Faktencheck heeft uitgebreide replieken van de verschillende aangevallen NGO’s opgenomen, maar vreemd genoeg staat er niks over de BDS beweging. Wel valt men NGO Monitor aan op vermeende samenwerking met een pro-nederzettingen organisatie in de VS (had hier niet NGO Monitor om wederhoor gevraagd moeten worden?) en betwist men haar cijfers met een nogal technisch verhaal. NGO Monitor heeft daar op haar eigen site op gereageerd en zegt o.a. dat de Faktencheck deze samenwerking overdrijft. Ook heeft men de correspondentie hierover met de WDR gepubliceerd.

Waar de docu wat makkelijk alle NGO’s die zich met Israel-Palestina bezig houden een anti-Israel agenda toedicht, is de WDR nogal goedgelovig waar de betreffende organisaties die (uiteraard) ontkennen. Zo schrijft men dat het onbewezen is dat EAPPI voor boycots van Israel is en dat het onbegrijpelijk is waarom Oxfam als anti-Israel wordt neergezet daar zij zich duidelijk tegen boycots tegen Israel uitspreekt. Uiteraard zeggen organisaties niet van zichzelf dat ze anti-Israel zijn, zoals pro-Palestijnse activisten ook doorgaans niet openlijk zeggen dat ze vinden dat Israel niet mag bestaan en de Joden geen recht hebben op zelfbeschikking. De Faktencheck verwijst naar een verhaal op de website van Oxfam waar ze, uiteraard, ontkennen tegen Israel en tegen boycots te zijn:

“Does Oxfam support a boycott of Israel?

No. We oppose trade with Israeli settlements in the West Bank because they are illegally built on occupied land, increase poverty among Palestinians, and threaten the chances of a two-state solution. However, we are not opposed to trade with Israel and we do not support a boycott of Israel, or any other country.”

Ook zeggen ze geen activiteiten te steunen die oproepen tot BDS. Ze geven wel met zoveel woorden toe organisaties te steunen die voor BDS zijn: “We work with more than 30 diverse Israeli and Palestinian partners and we do not expect that all of them agree with us on all policy issues. Some of them may support a boycott, but we do not fund this part of their work.” Dat laatste is natuurlijk lariekoek, ofwel een broekzak-vestzak verhaal. Als zo’n organisatie geld krijgt voor haar werk wat betreft Israel-Palestina (lees: anti-Israel activiteiten) dan kan dat natuurlijk zo ingezet worden als zij dat willen. Wil Oxfam een net verslagje van waar het voor is gebruikt, dan somt men een paar activiteiten op waarvan men zeker weet dat Oxfam die ondersteunt. Eerder al schreef ik dat de BDS beweging wordt gesteund door veel organisaties die geld krijgen van Oxfam, waaronder de Coalition of Women for Peace:

CWP steunt de BDS beweging en doet hier zelf aan mee door uit te zoeken welke bedrijven voor boycotacties in aanmerking komen. CWP noemt de afscheidingsbarriere een ‘Apartheid Wall’ en nam ook deel aan de ‘Israeli Apartheid Week’. Men steunt verder de ‘Free Gaza Movement’ waarin diverse radikale en met terroristische organisaties sympathiserende mensen actief zijn, en zei in reactie op de entering van de Mavi Marmara dat ze “stands in solidarity with the people of Palestine and with heroic members of the Gaza Freedom Flotilla.”

Ook steunt Oxfam het Palestinian Centre for Human Rights, dat terroristische groeperingen als Hamas verzetsgroepen noemt en honderden gedode strijders tijdens de Gaza oorlog (Cast Lead) als burgers aanmerkte.

In 2009 riep Oxfam de EU op om Israel te straffen vanwege de bouw in de nederzettingen en de blokkade van de Gazastrook. Oxfam directeur Jeremy Hobbs heeft gezegd dat “The people of Gaza are living in the world’s largest prison but have fewer rights than convicts” (Persbericht: European Foreign Ministers should tell Israel’s Livni: ‘Open Gaza’s borders’). Aan de Palestijnen stelt men nooit dergelijke eisen of uit dergelijke dreigementen. Ook sponsorde men in 2009 de deelname van de radikale antizionist Ali Abunimah aan een door het Palestina Komitee (ook tegen Israels bestaansrecht gekant) georganiseerde activiteit. In zijn speech promootte Abunimah BDS en had het over etnische zuiveringen en apartheidspraktijken door Israel. Abunimah heeft in een tweet geschreven dat “supporting zionism is not atonement for the holocaust, but its continuation in spirit”. In 2012 kwam Oxfam met een eenzijdig rapport over de kwalijke invloed van de nederzettingen, en op grond hiervan wordt ook opgeroepen tot maatregelen om de Palestijnen te helpen en de druk op Israel te verhogen. De lijst met anti-Israel activiteiten die Oxfam heeft gesteund is uiteraard nog veel langer.

Conclusie: het mag zo zijn dat Oxfam niet direct de BDS beweging en haar activiteiten steunt, men zit er soms wel gevaarlijk dichtbij. En hoewel men officieel voor twee staten is en vrede door middel van onderhandelingen, stelt men zich in de praktijk een stuk activistischer op en roept geregeld de EU of lidstaten op om de druk op Israel te verhogen. Ik heb nog niet mogen vernemen dat men opriep de druk op Abbas te verhogen om zijn voorwaarden om met Israel te gaan praten te laten vallen. Een factcheck die al deze zaken negeert en afgaat op een kort stukje dat Oxfam zelf op haar website heeft geschreven, is niet erg professioneel opgesteld.

(Zie vervolg)

Ratna Pelle

 

maandag 31 juli 2017

Faktencheck en de feiten in een Duitse docu: geschiedenis (IMO)

 

 

http://www.israel-palestina.info/actueel/2017/07/31/faktencheck-en-feiten-duitse-docu-geschiedenis/

 

= IMO Blog =  

 

– Vervolg van Faktencheck en de feiten in een Duitse docu: Abbas

 

De Faktencheck valt er vervolgens over hoe gemakkelijk in de docu zo ongeveer de gehele christelijke en westerse cultuur als antisemitisch wordt bestempeld.

 

“Die angerissene historische Entwicklung des Antisemitismus im Neuen Testament, in Schriften von Martin Luther, Molière, Richard Wagner und anderen lässt den jeweiligen historischen Kontext völlig außer Acht und ignoriert Forschungsergebnisse, etwa zum Antisemitismus Richard Wagners, der in der neueren Forschung nun gerade als nicht rassistisch bewertet wird, sondern vielmehr die “Erlösungsidee” Wagners gegen den damals formulierten Rassegedanken einordnet.”

 

Net als wat betreft seksisme en racisme in het algemeen kun je natuurlijk verzachtende omstandigheden aanvoeren voor het feit dat de grootste denkers en literatoren er soms de vreselijkste ideeën op na hielden, maar dat past niet binnen het format van deze docu. De docu wil het hedendaagse antisemitisme in Europa tonen, en deels verklaren. Daarin past een verwijzing naar het lange verleden hiervan, zonder dat dat weer uitgebreid besproken en in de tijd geplaatst hoeft te worden. Dat dit niet allemaal aangename info is, is een ander verhaal. De Faktencheck wekt hier de indruk dat men de boodschap toch graag wat wil verzachten. Zo heeft Wagner in 1850 een lang antisemitisch artikel, ‘Das Judentum in der Musik’ geschreven, en ageerde hij geregeld tegen Joden. Er is discussie over in hoeverre zijn opera’s ook deze ideeën ademen of slechts in algemene zin nationalistisch zijn. Ook van vele anderen staan hun antisemitische uitingen niet ter discussie. Feit is dat antisemitisme voor de oorlog wijd verbreid en nog niet ‘besmet’ was, dus veel openlijker werd geuit.

Ook over de recentere geschiedenis is de film niet altijd even precies. Zo zegt men over de ‘grootmoefti’:

“Palästina, 1920er Jahre. Die britische Kolonialmacht ernennt Mohammed Al-Husseini zum Mufti von Jerusalem. Kurz darauf wird er zum Führer der palästinensisch-arabischen Bewegung, erhält finanzielle und militärische Unterstützung von Hitler und Mussolini.

Hässliche Ironie der Geschichte: Erst dient der Mufti den Nazis – wenig später der PLO und dem palästinensischen Befreiungskampf durch Terror.”

 

Klopt, maar de Faktencheck weet te melden dat onterecht de suggestie wordt gewekt dat hij kort na zijn benoeming al door Hitler en Mussolini werd gesteund, terwijl dat pas eind jaren ’30 gebeurde (de Faktencheck spreekt dan opeens van ‘Europese fascisten’ omdat Hitler en Mussolini in de jaren ’20 nog geen leiders waren, waarmee men al duidelijk maakt dat dit een wat vergezochte tegenwerping is). En inderdaad, tussen de val van de nazi’s en de oprichting van de PLO zitten bijna 20 jaar.

 

Nog een voorbeeld: In de film komt Rafael “Rafi” Eitan aan het woord, die indertijd operaties van de Haganah en Palmach leidde. Hij beweert dat men tot november 1947 niet tegen de Arabieren vocht en alleen enkele operaties tegen de Britten uitvoerde, die symbolisch waren en geen slachtoffers maakten, ‘außer dem Fehler, der im King David Hotel begangen wurde’. De Faktencheck neemt hier geen genoegen mee en vermeldt dat er 91 doden vielen bij die aanslag, en dat de Irgun vanaf 1937 aanslagen tegen de Britten pleegde die ook geregeld Arabieren troffen die voor de Britten werkten. Eitan had het over de Haganah en Palmach neem ik aan, maar dat negeert de Faktencheck. Of deze groeperingen niemand hebben omgebracht tot november 1947 waag ik overigens te betwijfelen, maar de Faktencheck heeft niet de moeite genomen daar verder op in te gaan. Verreweg het meeste geweld, van beide kanten, vond daarna plaats, toen de Palestijnse Arabieren het delingsplan verwierpen en met het geweld begonnen. En feit is dat de Haganah tijdens WOII met de Britten samenwerkte en hun verzet hadden gestaakt. Zowel de docu als de Faktencheck geven weinig duidelijkheid over wat er voorafgaand aan Israels onafhankelijkheidsoorlog  gebeurde en door wie en waarom. Het is ook de vraag of dat in een film over antisemitisme past, maar door alleen Eitan aan het woord te laten laadt men wel de verdenking op zich niet objectief te zijn. Hij komt later nog eens aan het woord, en legt dan uit dat er geen Palestijnen zijn gedood (die men had verdreven) en de meesten ook niet zijn verdreven maar uit eigen wil vertrokken. Vreemd dat de Faktencheck daar niet over viel.

 

Het tekent de film: geschiedenis wordt vaak slordig en vanuit Israelisch perspectief gegeven, citaten van allerlei mensen wekken soms de indruk wel erg in het straatje van wat de makers willen overbrengen te passen. De docu komt activistisch over, als een pamflet, een j’accuse. Dat is gezien het onderwerp niet geheel onterecht, maar daar had men misschien eerlijker over moeten zijn. Daarnaast denk ik dat je scherper moet kiezen wat je wel en niet behandelt. De stukjes geschiedenis worden afgewisseld met beelden van demonstraties, de Palestijnse gebieden en Gaza, interviewfragmenten, antisemitische leuzen van Palestina activisten, informatie over steun aan organisaties die tegen de bezetting zijn, en tegen Israel, of allebei. Allerhande organisaties passeren de revue, van kerkelijke tot ontwikkelingsorganisaties en ook het Israelische Betselem. En allemaal worden ze als extreem anti-Israel neergezet, en – dat is immers het onderwerp van de film – in verband gebracht met het nieuwe groeiende antisemitisme.

(Wordt vervolgd)

Ratna Pelle

 

Faktencheck en de feiten in een Duitse docu: Abbas (IMO)

 

 

http://www.israel-palestina.info/actueel/2017/07/30/faktencheck-en-feiten-duitse-docu-abbas/

 

= IMO Blog = 

 

Vorige maand gebeurde er iets heel uitzonderlijks. Ik viel in een Duitse documentaire over antisemitisme (aan de uitzending ging nogal wat vooraf – daarover later meer), waarin een aantal zaken werden benoemd en getoond die je normaal gesproken niet op de publieke tv ziet, ook niet de Duitse, maar slechts leest op vooral rechtse pro-Israel sites. Het was natuurlijk te mooi om waar te zijn en dus verscheen er even later een soort van disclaimer op het scherm waarin werd verwezen naar een ‘Faktencheck‘ met ‘notwendige Erlauterungen und Ergaenzungen’ omdat de film niet aan de journalistieke standaards van de WDR voldoet. In deze Faktencheck werden liefst 29 beweringen uit de film onder de loep genomen en van kontekst voorzien of tegengesproken met andere cijfers en argumenten. Ook werd de film af en toe onderbroken en verscheen een tekst in beeld waarin in de film vermelde zaken in twijfel werden getrokken en negatief genoemde organisaties een weerwoord mochten geven. Gedurende de gehele docu verscheen regelmatig een balk onderin met verwijzing naar deze Faktencheck.

 

Deze disclaimer was minstens zo bijzonder als de film; ik had het althans niet eerder meegemaakt, en ik heb toch behoorlijk wat eenzijdige, activistische en niet aan alle journalistieke standaards voldoenende docu’s gezien inmiddels. Deze Faktencheck was een compromis: men was eigenlijk überhaupt niet van plan de film te tonen, maar onder druk (en nadat Bild hem 24 uur online had gezet als vorm van protest) ging men overstag. Met de disclaimer en een discussie na afloop (waar de makers niet voor waren uitgenodigd) wilde men zijn onafhankelijkheid en professionaliteit tonen. Hier zou op zichzelf niks op tegen zijn, integendeel, als men zich altijd zo zou opstellen wanneer docu’s over Israel en de Palestijnen toch niet zo neutraal en objectief zijn uitgevallen als de bedoeling was.

 

Disclaimers

Wat me echter totaal verblufte is dat sinds de meer dan 10 jaar dat ik me met het conflict en de berichtgeving erover bezig houd, ik zoiets niet eerder heb gezien. Talloze leugenachtige, insinuerende, partijdige en activistische docu’s zijn er langs gekomen, ook op de Duitse tv al zal het daar wellicht iets minder extreem zijn geweest als bij ons. Vaak heb ik me verbaasd dat je over Israel blijkbaar gewoon alles kunt beweren, de grootste kolder over genocide, Joodse suprematie en uitverkorenheid, hoe Israel alle vooruitgang in de Arabische wereld tegenhoudt, hoe kolonisten water en eigenlijk alles wat ze maar kunnen stelen van arme weerloze Palestijnen, hoe Israel bewust de Palestijnen net niet uit laat hongeren omdat ze nog van pas komen om in de nederzettingen te werken. Hoeveel bloeddorstige Arabieren hatende in ultra orthodoxe kledij gestoken kolonisten heb ik niet langs zien komen, hoeveel wanhopige het uitschreeuwende Palestijnse moeders, hoeveel vernielde huizen, hoeveel meedogenloze soldaten? Het was allemaal nooit reden voor een disclaimer, voor wat context, voor een reactie van Israels kant of feiten en cijfers van andere instanties dan het ministerie van gezondheid in Gaza en de VN organisatie OCHA waar het aantallen doden in Gaza betreft. Ook na klachten werd niet erkend dat deze of gene docu misschien wat ver ging, misschien toch wat eenzijdig was, misschien wel een erg negatief en vertekend beeld geeft van Israel. Nee, we moesten begrijpen dat niet iedere docu en reportage alle kanten van het conflict precies evenveel aandacht kan geven en niet ieder detail van alle kanten kan belichten. ‘In deze docu stond de Palestijnse familie XYZ centraal en hoe zij de Gaza oorlog hebben meegemaakt. Een andere keer komt de Israelische kant weer meer aan bod.’ ‘We willen de mensen achter het conflict laten zien, en de Palestijnen zijn nou eenmaal, hoe je het went of keert, vaker slachtoffer dan de Israeli’s’. ‘We zijn niet bezig met wie er gelijk heeft maar willen laten zien wat er gebeurt’. Aldus de strekking van de reacties die je na klachten doorgaans kreeg (als er al werd gereageerd).  Wat al die eenzijdige en schrijnende beelden en beweringen doen met de kijker, daar is men uiteraard niet verantwoordelijk voor. En dat die andere kant nooit aan bod kwam, werd voor het gemak even vergeten.

Maar nu was er dus opeens een disclaimer bij een documentaire die – niet geheel ten onrechte – door de ARD als niet objectief werd beschouwd. Het zou een enorme ontwikkeling zijn als men dat voortaan bij elke omstreden docu doet. Laat de andere kant zien, trek wat al te makkelijk getrokken conclusies in twijfel, voeg nuance toe waar men kort door de bocht is, geef organisaties of partijen die van ernstige zaken worden beticht de mogelijkheid te reageren. Het is een hoop werk, en dus duur, maar het komt de kwaliteit en professionaliteit zeer ten goede. Wie geen zin heeft in een andere kant van het verhaal, laat de Faktencheck zitten, maar de argeloze kijker weet wel: wat hier wordt getoond is niet onomstreden, ik kan het niet allemaal klakkeloos aannemen. Blijft natuurlijk de vraag wie de Faktencheck checkt en hoe objectief die is, maar je moet ergens beginnen.

Docu en Faktencheck: beide soms kort door de bocht

De docu was zoals gezegd hier en daar wat kort door de bocht. Hij heeft vanaf het begin een cynische ondertoon, die vanuit de makers gedacht misschien begrijpelijk is maar niet bijdraagt aan een goed begrip van het thema. In het begin wordt een toespraak van Abbas voor de VN aangehaald, waarin Abbas o.a. zegt dat:

 

“Doch sobald diese Besatzung endet, werden die Ausreden verschwinden. Dann werden der Terrorismus, die Gewalt und der Extremismus auf der ganzen Welt und im Nahen Osten sowie in Europa und in anderen Erdteilen enden.”

 

Ook beweert hij dat rabbijnen de Israelische regering hebben opgeroepen om Palestijns water te vergiftigen om zo de Palestijnen te doden. Hij zegt dat dat een oproep tot massamoord is. Twee dagen later erkent hij dat dit ‘ongegrond’ is, aldus de docu. Daarna legt men een verband tussen de absurde bewering dat de ‘terreur in de gehele wereld eindigt als de bezetting ophoudt, en beweringen van nazi’s die indertijd zeiden dat als het Jodenvraagstuk maar is opgelost de wereld weer vrede kan kennen. Men toont beelden van Julius Streicher, uitgever van ‘Der Sturmer’. Terecht gaat dit de faktcheckers van de ARD te ver en melden ze dat de vergelijking ‘unangemessen’ is. Abbas sprak ook over vrede tussen Israel en de Palestijnen en staat geen ‘Endlosing der Judenfrage’ zoals de nazi’s dat deden, voor. Een inkoppertje, eigenlijk. En zo zijn er meer.

De makers hadden beter de vergelijking achterwege kunnen laten en slechts opmerken hoe absurd de bewering van Abbas is. En als je Abbas dan toch in verband wilt brengen met antisemitisme, dan had men zijn proefschrift over de ‘zionistische medeverantwoordelijkheid voor de Holocaust’ kunnen aanhalen, met daarin beweringen dat er wellicht minder dan een miljoen Joden waren vermoord. Een proefschrift uit 1983 maar hij heeft het nooit echt teruggenomen.

Maar de Faktencheck is ook wat te gretig om de docu te weerleggen en legt op veel slakken zout. Zo zou men deze woorden van Abbas woorden niet goed weergeven:

“Darüber hinaus möchte ich noch sagen, dass vor nur einer Woche einige Rabbiner in Israel ihre Regierung aufgefordert haben, unser Wasser zu vergiften, um Palästinenser zu töten. Ist das nicht eine klare Anstiftung zum Massenmord am palästinensischen Volk?”

 

In de commentaartekst wordt dit samengevat tot:

“Rabbiner planen palästinensische Brunnen zu vergiften, um deren Land zu rauben?“

 

Wat slordig weergegeven inderdaad, maar de kern is duidelijk, en de verwijzing naar de antisemitische thematiek die al sinds de Middeleeuwen de ronde doet, blijft overeind. Dat Abbas dit heeft gezegd is ongehoord, en dat toenmalig voorzitter van het EU parlement Martin Schulz na afloop slechts lof had is dan ook schokkend, wat Abbas daarna ook voor holle frasen over vrede en twee staten heeft gepreveld.

(Zie vervolg)

 

Ratna Pelle

 

zondag 30 juli 2017

Berichtgeving over Tempelberg rellen en Palestijnse volkswoede

 

 

http://www.israel-palestina.info/actueel/2017/07/30/berichtgeving-tempelbergrellen-en-palestijnse-volkswoede/

 

– Door Tjalling –  

 

In juni 1967 veroverde Israël de oude stad van Jeruzalem. Daarin bevond zich ook de op twee na heiligste plek voor Moslims: de Tempelberg. Sindsdien is het bestuur van de Tempelberg in handen van een (Jordaanse) Waqf, een congregatie van islamitische geestelijken in Jordanië, en houdt Israël controle over de toegang tot de berg.

 

De recente rellen rondom de Tempelberg zouden, zoals diverse media suggereerden, vooral het gevolg zijn van het plaatsen van detectiepoortjes door Israël bij de toegang tot de Tempelberg. Palestijnen namen dat niet, vonden het ronduit een vernedering en ook symbolisch voor de Israëlische bezetting van hun gebied. Monique van Hoogstraten verwoordde de Palestijnse houding letterlijk in een NOS journaal“Ze (Palestijnse moslims Tj.T.) accepteren geen enkele controle van Israël op deze plek waar zij enige vrijheid voelen”. En: “Ondanks de bezetting de enige plek waar zij het gevoel hebben dat zij de baas zijn”.

 

Met deze uitspraak van Van Hoogstraten zijn we meteen bij de werkelijke oorzaak van de rellen op en rond de Tempelberg, namelijk dat Palestijnen geen enkele controle van Israël op de Tempelberg accepteren. Daarom hun woede over het plaatsen van die detectiepoortjes. Dat de Tempelberg de enige plek is waar Palestijnse moslims zich de baas voelen is inderdaad niet meer dan een gevoel, die Jordaanse Waqf bepaalt daar immers de regels.

Israël plaatste de detectiepoortjes beslist niet zonder reden. Op 14 juli werden bij deze toegangspoort twee Israëlische politiemensen doodgeschoten. Een derde agent raakte gewond. De vermoorde politiemensen waren Arabische Israëliërs afkomstig uit het noorden van het land. De drie daders, Arabische Israëliërs uit Umm al-Fahm in het noorden van Israël, hadden geen strafblad en zijn door Israëlische veiligheidstroepen doodgeschoten. De detectiepoortjes maakten plaats voor scherp camera toezicht, wat intussen ook weer ongedaan is gemaakt, maar ook dat suste de volkswoede niet echt.

 

Status quo

Een paar uur nadat Israël de Zesdaagse Oorlog had gewonnen kwam Moshe Dayan  naar de Tempelberg en begon, als gebaar van goede wil naar de vernederde Arabieren, met het bedenken van regelingen die uiteindelijk in de status quo zouden worden vastgelegd. In één van de basiselementen van die status-quo staat dat ‘Israël door middel van de politiemacht verantwoordelijk zou zijn voor de veiligheid van het omheinde gebied, evenals binnen de site voor de muur en poorten eromheen’. (De Waqf bepaalt de regels binnen de Al-Aqsa moskee zelf en de Rotskoepel.)

 

Uit een commentaar in de NRC blijkt dat de bepalingen van de betreffende status quo onvoldoende zijn bestudeerd dan wel onjuist geïnterpreteerd of begrepen.

 

De wijze waarop Israël gezag meent te moeten uitoefenen over het gebied rondom de betwiste Tempelberg is wat dit betreft veelzeggend. Veiligheid mag geen alibi zijn om mensen hun meest elementaire rechten zoals geloofsbeleving te beknotten”.

 

Dit citaat laat zien hoe onheus de commentator de maatregelen van Israël beschrijft. Immers, wanneer een land verantwoordelijk is voor de veiligheid van een – heel omstreden – gebied, dan geldt dat in de eerste plaatst voor de veiligheid van alle mensen die dat gebied betreden. (De twee Israëlische politieagenten die op 14 juli werden vermoord waakten over de op de Tempelberg biddende moslims). En dan: ‘de meest elementaire rechten zoals geloofsbeleving te beknotten’. Wat wordt er feitelijk beknot? Eigenlijk niks. Palestijnen voelden de Israëlische maatregelen zelf aan als beknotting, wilden niet door die detectiepoortjes of in de gaten gehouden worden door verscherpt cameratoezicht.

Naar verluid is er achter de schermen veel overleg geweest tussen de meer gematigde bij de Tempelberg betrokken partijen (Egypte, Jordanië, Saoedi-Arabië en Abbas). Voor dit overleg was er echter weinig aandacht in de pers. Daarin ging het vooral over veiligheidsmaatregelen versus Palestijnse beleving. Opvallend is dat ook bij de berichtgeving over de meest recente Tempelbergrellen de nadruk op dat laatste werd gelegd.