zondag 12 januari 2014

Zorgt Timmermans voor Israel boycotsfeer? (IMO)

 

 

Zorgt Timmermans voor Israel boycotsfeer?

http://www.israel-palestina.info/actueel/2014/01/12/zorgt-timmermans-voor-israel-boycotsfeer/  

= IMO Blog =    

Op 8 januari werd bekend dat pensioenbedrijf PGGM zijn beleggingen in vijf Israelische banken afstoot vanwege (indirecte) banden met de nederzettingen. Dat roept nieuwe vragen op over het Nederlandse ontmoedigingsbeleid ten aanzien van de samenwerking met Israelische bedrijven.

Timmermans zei daarover het volgende:

Nederland is tegen een boycot van Israël en is geen voorstander van sancties tegen dat land. Dat zegt minister Timmermans naar aanleiding van uitspraken van SGP-leider Van der Staaij. Die had het gisteren over “een sfeer van een boycot” na het besluit van pensioenfonds PGGM om niet meer te investeren in vijf Israëlische banken. PGGM wil geen geld stoppen in banken die de bouw van nederzettingen in bezet Palestijns gebied financieren.
Timmermans zegt dat het kabinet zich consequent uitspreekt tegen nederzettingen en dat het Nederlandse bedrijven ontmoedigt zaken te doen met of ten behoeve van nederzettingen. “Dat is al jaren staand beleid”, aldus de minister.

In Knevel en Van den Brink zei Michiel Servaes, buitenlandwoordvoerder van de PvdA, donderdag dat bedrijven zelfstandig hun besluiten nemen maar hij erkende dat de overheid ze wel informeert ‘over het internationale recht en het feit dat de bezetting illegaal is’. Dit beleid zou niet nieuw zijn, en ook al hebben bestaan onder Rosenthal en Verhagen. Servaes erkende ook dat bedrijven worden ontmoedigd om aan de bezetting mee te werken. Joel Voordewind beschuldigde Timmermans ervan ‘aan te sturen op een boycot’ en Royal Haskoning ‘publiekelijk op de vingers te hebben getikt’. Bedrijven zouden hier gevoelig voor zijn, om dat het slecht is voor hun imago, en Voordewind vreest een ‘sneeuwbaleffect’. Ook hekelde hij de onduidelijkheid van het precieze beleid. Dat laatste is zeker terecht. Timmermans verklaarde eerder naar aanleiding van de Vitens affaire:

“Het ministerie van Buitenlandse Zaken is door Vitens geconsulteerd over de samenwerking met Mekorot. In een telefoongesprek heeft het ministerie – op verzoek van Vitens – het Nederlandse ontmoedigingsbeleid toegelicht en uitgelegd geen bezwaar te zien in samenwerking met Mekorot, voor zover die samenwerking betrekking heeft op activiteiten binnen de Groene Lijn of op activiteiten buiten Israël die niet ten gunste van nederzettingen komen.

Daar zit hem natuurlijk de onduidelijkheid, want wanneer komt een activiteit ten gunste van de nederzettingen? Als je het maar ruim genoeg neemt heeft ieder bedrijf in Israel wel een of andere connectie met de nederzettingen, behalve misschien de lokale bakker in Tel Aviv. De Groene Lijn is namelijk geen grens maar een wapenstilstandslijn, en zeker rond Jeruzalem is er geen verschil tussen gebied aan de ene en aan de andere kant van de Groene Lijn. Dikke kans dat landelijk opererende bedrijven ook filialen in Oost Jeruzalem hebben, of in Ma’aleh Adumim. Overheidsbedrijven bedienen alle burgers van Israel (en ook de Palestijnen onder het zogeheten C gebied). Daarmee vallen dus alle grote bedrijven en instellingen af als partners van Nederland, behalve misschien voor heel specifieke projecten. Mekorot en de Israelische banken die nu het slachtoffer van Nederlands dadendrang zijn geworden leveren nou eenmaal ook water aan mensen in nederzettingen, en deze kunnen ook een bankrekening openen bij een van Israels nationale banken.

Dus het ontmoedigingsbeleid van minister Timmermans komt dicht in de buurt van een boycot, al noemt men het niet zo en is dit wellicht ook niet de intentie. Het is daarbij aannemelijk dat bedrijven niet in opspraak willen raken, zoals Voordewind beweert, en liever op safe spelen. Of het nou gaat om milieuvervuiling, kinderarbeid, kleding die onder mensonterende omstandigheden wordt gemaakt, of het meewerken aan de zogenaamde onderdrukking en landroof van de Palestijnen, in de ogen van het publiek is waar rook is waarschijnlijk ook vuur. Veel rook wordt gecreëerd door de anti-Israel lobby, middels publieksacties en rapporten over de vermeende betrokkenheid van bedrijven bij de nederzettingen. Vorig jaar al werd bericht dat enkele supermarkten geen producten uit de nederzettingen in de schappen wilden leggen, en ook toen was al de vraag hoe je helemaal zeker weet dat een Israelisch product niet ook indirect met de nederzettingen in verband gebracht kan worden.

De rigiditeit van dit nieuwe beleid zet de relatie met Israel onder druk. Toen Vitens de samenwerking met Mekorot opzei vroeg Israel de Nederlandse ambassadeur om uitleg. Vitens gaf namelijk wel degelijk de indruk dit op aanraden van buitenlandse zaken te hebben gedaan. Ook was een geplande ontmoeting met minister Ploumen tijdens het bezoek van Nederland aan Israel, afgezegd. Ook tijdens dat bezoek waren er al de nodige incidenten. In Israel is er ondertussen veel onbegrip. Na de Vitens affaire merkte een woordvoerder al op dat er dringend behoefte was aan wat meer gezond verstand. En nu vindt men het, aldus Ankie Rechess in Nieuwsuur, hypocriet en men begrijpt niet dat juist de beste bondgenoot van Israel zo op hol geslagen lijkt. Het leidt er in ieder geval niet toe dat men nog eens nadenkt over de nederzettingenbouw of plannen klaar heeft om de nederzettingen te gaan opdoeken. Men zal zich eerder op andere landen gaan richten. Ook denkt men dat het aan interne politieke verhoudingen ligt, en dit kabinet wil laten zien dat het niet meer zo pro-Israel is als van het vorige kabinet wel werd gezegd.

Dat spreekt de lezing van Timmermans (en herhaald door Servaes) tegen, die zeggen dat er geen verschil is. Eerder al vertelden Rutte en Timmermans de pers dat dit kabinet nog neutraler is en nog nadrukkelijker kiest voor een neutrale houding. Een neutrale houding waarin het opvallend weinig gaat over misstanden aan Palestijnse kant, laat staan dat er sancties of drukmiddelen worden ingezet om eventuele kritiek op bijvoorbeeld de salarissen van (ex-)terroristen of de opruiing in door PA gecontroleerde media, kracht bij te zetten. De regering lijkt niet geloofwaardig door dit in feite eenzijdige en doorgeschoten beleid als ‘neutraal’ voor te stellen. Met uitzondering van Zuid-Afrika is er bij mijn weten nooit eerder zo duidelijk een boycotsfeer tegen een land ontstaan door toedoen van onze regering.

(wordt vervolgd)

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten